Çevremizdeki insanlar ile çatışmaya girmemek, kimseyi kırmamak için istemediğimiz işleri yapmak ve benzeri birçok sorun yaşayarak sırf ‘’HAYIR’’ diyemediğimiz için kendi kendimizi mutsuz ediyoruz. Birçoğumuz böyle bir sorunu olduğunun farkında bile değil. Ret edilme, olumsuz bir tepki alma ve çatışma ortamı yaratma endişesi ile ‘’HAYIR’’ demeye çekiniyoruz. Özellikle iş hayatında, aslında işimiz olmayan ama istemeyerek yaptığımız şeyler nedeni ile kendi işimizi yapamaz hale geliyoruz ve ciddi motivasyon düşüklüğü yaşıyor hatta başarısız oluyoruz. Özgüvenimiz ve kendimize olan saygımızı ne yazık ki kaybediyoruz. İyi ve uyumlu bir insan olmak adına kendimizi yıpratıyor ve yoruyoruz. Herkesi mutlu edemeyeceğimiz bir gerçek. Başkalarını mutlu etmeye çalışırken kendimize haksızlık etmemeliyiz değil mi?
Oysa biraz çaba ve farkındalık ile bu sorunun üstesinden gelmemiz mümkün.
Nasıl mı?
-Hayır diyemediğiniz için hali hazırda yapmaya devam ettiğiniz şeyleri listeleyin!
Şuan yapmakta olduğunuz ama aslında sizin işiniz olmayan, aslında hayır demek istediğiniz ama bir türlü dilinizin varmadığı işleri listeleyin. Sadece iş hayatı olarak düşünmeyin özel hayatımızda da üzerimize aldığımız ama aslında yapmaktan hoşlanmadığımız birçok şey olabilir. Bu işlerin listesini çıkarmak sizi mevcut durum konusunda aydınlatacaktır ve ‘’HAYIR’’ diyememe sorununuz ile ilgili size çok daha net bir resim çizecektir.
-Neye hayır dediğiniz çok önemli!
Listelediğiniz işler ve durumlar her neyse, gerçekten istemediğiniz şeyler olup olmadığını etraflıca değerlendirmelisiniz. Bu işi neden sizin değil de bir başkasının yapması gerektiği konusunda önce kendinizi ikna etmelisiniz. Geçerli sebepleriniz neler, bu işi yaptığınızda kendinizi nasıl hissediyorsunuz anlamaya ve analiz etmeye çalışmalısınız.
Tabii ki ilişki yönetimi açısından baktığımızda gelen her talebi olumsuz yanıt ile çevirmek çok da doğru bir davranış olmayacaktır. Özellikle iş hayatında çalışma arkadaşlarına hiç destek olmayan ve iş tanımı konusunda esneklik göstermeyen çalışanların iş ortamında çok tercih edildiği ve sevildiği söylenemez. Ama bu demek değil ki onay görmek, takdir edilmek ve sevilmek adına her şeye evet diyelim. Bu sebep ile gerçekten hayır demeniz gereken şeyleri doğru tespit etmemiz gerekli.
-Hayır demeyi deneyin!
Aslında hayır diyebilmenin keyfini yaşasanız emin olun şimdiye kadar neden söylemediğiniz konusunda pişmanlık duyacaksınız J Minik şeylerden başlayarak bundan sonra yapmayı kabul etmeyeceğiniz şeyler için neden hayır demeniz gerektiğini ve bunu nasıl yapacağınızı planlayarak işe başlayın. Ve ilk hayır deneyiminizi kendinizi zorlayarak da olsa yapın. Küçük isteklere hayır demek başlangıçta çok daha kolay gelecek ve kendinizi hayır derken çok daha rahat hissedeceksiniz. Damlaya damlaya göl olur misali artık nispeten daha büyük taleplere kolaylıkla ‘’HAYIR’’ diyebilecek hale geleceksiniz.
Belki de felaket senaryoları kurarak alacağınız tepkinin, ne derece olumsuz olacağı konusunda kendi kendinizi kuruyor olabilirsiniz. Ki muhtemelen öyle 🙂
Bu durumu aşabilmek içingözünüzde büyütmekten vazgeçmeniz gerekli. ’HAYIR’’ dediğinizde dünya durmayacak! Garanti ediyorum J
Kendinizi daha iyi hissetmeniz için ‘’ HAYIR’’ deme konusunda başarılı olduğunu düşündüğünüz kişilere, bunu nasıl yaptığını, ‘’HAYIR’’ dediğinde ne tür tepkiler aldığını ve ‘’ HAYIR’’ derken ne hissettiğini sorun. Veya çevrenizde daha detaylı bir gözlem yapın mutlaka şahit olacağınız durumlar çıkacaktır. Yanıtlara şaşıracaksınız.
-Nasıl hayır dediğiniz de önemli!
Hayır derken, yani aslında yapmak istemediğiniz bir şey konusunda bir talep aldığınızda nasıl bir dil kullandığınız çok önemli. Direkt olarak ‘’ HAYIR kusura bakma bu işi sen yapmalısın ben yapmak istemiyorum bu iş senin işin’’ gibi net ve keskin bir tavır ile söylemeniz karşı tarafı kırabilir veya kızdırabilir. Yani korktuğunuz şey tavrınız sebebi ile başınıza gelebilir ve çok ciddi tepkiler alabilirsiniz. Ancak anlatım dilinize duygularınızı kattığınızda, karşı tarafı ikna edecek sebepler sunduğunuzda ve onunda fikrini aldığınızda çok daha olumlu bir tepki alacağınıza emin olabilirsiniz.
Mesela;
Haftalık raporu sen hazırlayabilir misin? Ben çok yoğunum acil yetişmesi gerekiyor! Diye size gelen iş arkadaşınıza; sorumluluk aslında ona ait ise ve siz yapmak istemiyorsanız aşağıdaki örneğe benzer bir yanıt verirseniz olumsuz bir tutum ile karşılaşma olasılığınız epey düşük olacaktır. Olumsuz olsa bile alacağınız tepkinin şiddet derecesi beklediğiniz kadar yüksek olmayacaktır.
Karşınızdaki kişiye gülümseyerek ve göz teması kurarak ilgi ile;
‘’Sana destek olmayı çok isterdim ancak, önceliklerim arasında tamamlamam gereken başka işlerim var. Ayrıca sürece sen daha fazla hâkim olduğun için daha hızlı ve etkin bir rapor ortaya çıkaracağına eminim. Rapor hazırlama konusunda benden daha başarılısın bence. Ne dersin? ‘’
Gibi bir yanıt verebilirsiniz.
Hayır demeyi öğrendiğinizde ne kazanacaksınız?
Öncelikle kendinize olan saygınız ve özgüveniniz yenilenecek. İstemeyerek yaptığınız işlerin yükü omuzunuzdan kalkacak ve kendinizi çok daha iyi hissedeceksiniz. Kendi sorumluluklarınıza daha çok vakit ayıracak ve daha verimli sonuçlar alacaksınız. Hayır demenin dayanılmaz hafifliğini yaşayacaksınız.
Hayır deme alışkanlığını kazanabilmeniz dileğiyle…
Sevgiler…
