Meslek seçme/değiştirme aşamasındaysan veya kendimi geliştirmek için bir şeyler yapmak istiyorum ama nereden başlayacağımı bilemiyorum diyorsan sana yol haritası olabilmesi için yazdığım bu makalenin faydalı olacağını umut ediyorum.
Öğrencisin, mezun oldun, hali hazırda çalışıyorsun işinde daha iyi olmak istiyorsun veya meslek değiştirmek istiyorsun hiç fark etmez.
Öncelikle hepimiz birbirimizden farklıyız bunu biliyoruz. Sevdiğimiz/sevmediğimiz şeyler, bizi motive eden veya tam tersi demotive eden şeyler de birbirinden farklı.
İşte bu farklılıklarımız meslek seçimimizde çok büyük önem taşıyor. Mutlu olacağın işi seçebilmek için sadece o işe ilgi duymak yetmiyor. O mesleğin özellikle kişisel özelliklerine ne kadar uygun olduğunu da iyi tespit etmen çok önemli.
Çok dışa dönük bir insansan yani, yeni insanlar tanımaktan ve sürekli iletişim halinde olmaktan hoşlanıyorsan, masa başında teknik tarafı çok daha yoğun bir iş sana uygun olmayabilir. Böyle bir meslek seçersen bir süre sonra kimse ile iletişim kuramadığın için bilgisayar ile konuşmaya başlayabilirsin 🙂 ve mesleğinden nefret edecek duruma gelebilirsin.
Şimdi doğru mesleği seçmek, kendini geliştirmek veya mevcut işinde daha iyi olabilmek için en basit hali ile adım adım nasıl bir yol izlemen gerektiğine bakalım.
İlk ve En Önemli Adım:
Kendini ne kadar tanıyorsun?
Kişisel farkındalık diye bir kavram var biliyorsunuz. Biraz açalım şimdi ne demek bu farkında olma durumu!
Kişinin kendini başka insanlardan ayıran özelliklerinin bilincinde olması ve kendi düşüncelerini, hissettiklerini, davranışlarını, güçlü ve zayıf yanlarını anlama ve yönetebilme yetisi.
İşte tam olarak bu! Ben kimim ve nasıl biriyim sorusuna ne kadar net cevabın varsa o kadar farkındasın demektir.
Kişisel özelliklerinin ne kadar farkındasın? Olaylara durumlara nasıl tepkiler veriyorsun? Hem sosyal hem iş hayatında sana faydası olan veya sana dezavantaj yaratan yönlerini biliyor musun?
Bunların farkına varmak aslında çok basit.
İşte Yöntemler:
- Yetkinlik değerlendirme testlerinden faydalanabilirsin. Mesela DISC Kişilik envanteri gibi. Ücretli ama hem raporları kolay anlaşılabilir hem de analizlerinin doğru sonuçlar verdiğini düşündüğüm bir uygulama. Testin raporunu sende yorumlayabilirsin bunun için çok da uzman olman gerekmiyor. Reklam yaptığım düşünülmesin DISC ile hiçbir alakam yok 🙂 Sadece sıkça kullandığım ve analizlerini beğendiğim bir uygulama o kadar. DISC dışında benzer uygulamaları da araştırabilirsin.
- Arkadaşlarına, çalışıyorsan yöneticilerine, eşine, sevgiline, kardeşine seni tanıyan herkese bende en sevdiğin/sevmediğin yönlerim neler diye sorabilirsin. Ne kadar çok kişiye sorarsan o kadar çok bilgi alırsın.
- Swot analizi yapabilirsin. Bir kağıdı 4’ e bölüp aşağıdaki örneği inceleyerek kendin için bir analiz yapabilirsin. Kendine sakin bir ortam yarat ve düşün. İyice derinlere in ve kendini sorgula. Bu çalışmayı kağıt üzerinde yaptığında senin için her şey daha net bir şekilde ortaya çıkacaktır.
- Adım: Ne iş yapmak istediğine karar ver/yaptığın işi tanı
Yapmak istediğin veya hali hazırda yaptığın işi tüm detayları ile tanımalısın. Uzman olmak istediğin alan ile ilgili kapsamlı bir araştırma yapmalısın. Meslek seçiminde pişman olmamak için doğru karar vermen ve gerçekten mutlu olacağın işi seçmen çok önemli. Şuan çalıştığın pozisyonda henüz deneyimlemediğin konular olabilir. Veya farklı sektörlerde senin yaptığın işin içeriği/şekli/kapsamı çok farklı olabilir. Bu araştırmayı yaparak deneyim kazanman gereken konuları ve mesleğinin diğer alanlarını keşfedebilirsin. Bir soru listesi oluşturup özellikle Linkedin’ den uzman olmak istediğin alanda deneyimli olan kişiler ile iletişime geçebilirsin. Veya çevrende aynı işi yapan kişiler var ise onlardan bilgi alabilirsin. Yapmak istediğin meslek ile ilgili bu soruların cevabını net bir şekilde veriyor olmalısın.
- Hangi mesleğe ilgi duyuyorum?
- Zor/kolay yanlarının farkında mıyım?
- Mesleğin gerektirdiği kişisel özelliklere becerilere sahip miyim?
- Geliştirmem gereken yönlerim veya kazanmam gereken beceriler için neler yapabilirim?
- Ne kadar kazanacağım? İş imkânları neler?
- Kariyer basamakları neler olacak?
- Adım: Bu özelliklere nasıl sahip olacağını planla!
Araştırmanı yaptın. Artık tüm detaylara hâkimsin. Kendini tanıyorsun, yapmak istediğin/yaptığın işi tanıyorsun ve neler gerektirdiğini biliyorsun. O halde ne duruyorsun 🙂 kendini geliştirmen gereken yönleri tespit et ve nasıl geliştireceğini planla. Eğitim mi alman gerekiyor, iş/sektör mü değiştirmen gerekiyor, kitap mı okuman gerekiyor? Yöntemlerini belirle ve kendine, o özelliğini geliştirmek ile ilgili ‘’SMART’’ hedefler koy. (SMART hedeflerin nasıl belirlendiği ile ilgili detaylara Google’ dan ulaşabilirsin.) Hedef belirlemez isen disiplinli bir şekilde ilerleyemeyeceğin için amacına ulaşman çok kolay olmayacaktır. Hedef ile ilerlemek her zaman seni motive eder.
Örn: 2018 yılı sonunda İngilizce seviyemi ileri düzeye getireceğim.
- Adım: Harekete geç!
Hiç beklemeden harekete geç. Ertelemeyi bırak ve tüm planlarını uygulamaya başla. Vakit nakittir zaman kaybetme 🙂 Rehavete kapılmadan sürekli kendini motive ederek kendine gerekli yatırımları yap.
Tüm bu adımları yerine getirdiğinde hem kişisel farkındalığın hem mesleğin ile ilgili farkındalığın artmış olacak. İş arama sürecinde mülakatlar da kendini ve ne istediğini çok daha net bir şekilde ifade etmiş olacaksın.
Kariyerinde başarılar dilerim 🙂
Sevgiler…